ÇANAKKALE'DE HARP HİLELERİ VE İLGİNÇ GERÇEKLER...

Çanakkale savaşları sırasında her iki tarafın da zaman zaman uyguladıkları çeşitli hileler daha sonra gerek İkinci Dünya Harbi ve gerekse Amerika tarafından Vietnam’da ,Arap-İsrail savaşlarında ve son olarakta Körfez Savaşı’nda kullanılmışlardır.

Müttefikler 25Nisan 1915’te Gelibolu Yarımadası’nın Seddülbahir  ve Arıburnu bölgesine çıkartma yapmışlardı.Albay Mustafa Kemal’in karşı koymasıyla  burada da muratlarına erişemeyeceklerini anladılar.Çekilip gitmekten başka çareleri yoktu.Fakat bunu gerçekleştirebilmek için birçok “hile”ye başvurdular.

Çok kısa olarak bunlardan ilginç olan birkaçı şunlardır.

Müttefikler sanki orada kalmaya kararlıymışlar gibi bir izlenim vermek için ,her sabah sahilden yukarıya doğru katır sırtında cephane sandıkları taşıyorlardı.Fakat bu sandıkların içi boştu.

Kıyıya asker çıkarma işi de güya devam ediyordu.Ama bunlar hep aynı askeri birlikti.

Özellikle geceleri gerçekleştirilen çekilme harekatında ,askerlerin çizme yada postallarından çıkacak sert seslerin Türk siperlerinden duyulmaması için sahile giden yollara battaniyeler sarılmıştı.

Yemek pişirmek için birliklerin yaktıkları ateşler ,o birlikler çekildikten sonrada aynı yerde bir görevli tarafından yakılmaya devam ediliyordu.

Türk siperlerine yakın olan ANZAK mevzilerinin boşaltıldığının hemen anlaşılmaması için uygulanan ilginç bir hile ise kendi kendine ateşlenen tüfeklerdi.Bu tüfeklerin biri “sulu”diğeri  de “mumlu”olmak üzere iki sistemle ateşleniyordu…

Türklerin yaptığı ilginç bir hile ise soba borularından yapılmış toplardır.Mehmetçiğin elindeki ufak çaplı sahra topları ve obüsler İngiliz savaş gemilerini etkilemiyor,ancak müttefiklerin mayın tarama gemilerini rahatsız ediyordu.Sabahları müttefik savaş gemilerinden yapılan atışlarla susturulduğu sanılan Türk bataryaları bu arada siperde gizleniyor ,öğlenden sonra ise gizlice taşınarak  başka yerde konuşlandırılıyordu.Bu arada boşaltılan mevzilere de ağızlarında duman çıkan soba borularından yapılmış sahte toplar konuluyordu.

Buna karşılık İngilizler de Körfez savaşında  Saddam’ın yaptığı gibi uçak maketi kullanarak Türkleri aldatmışlardır.Saddam ‘ın plastik maketlerine karşılık İngilizlerin sahte uçağı tahta ve bezdendi.

Genelkurmay Başkanlığı Harp Tarihi Dairesi’nin yayınlarında yer alan yukarıdaki birkaç ilginç hileden başka şu ilginç olayları da satırbaşı geçelim.

Ezineli Yahya Çavuş ve bir takım Mehmetçik 3 tümen İngiliz’i tam üç gün oyaladılar.

“Bir kahraman takım ve Yahya Çavuştular
Tam üç alayla burda gönülden vuruştular,
Düşman tümen sanırdı bu şahlanmış erleri,
Allah’ı arzu ettiler,akşam kavuştular”

Bu şiir  Yahya Çavuş Tepesi’ne dikilmiştir ve bu şiiri Çanakkale valilerinden Nail Memik Bey yazmıştır.

Çanakkalede günde yaklaşık ikibin insan yitirilmiştir.Bugün Çanakkale’deki müzede havada çarparak birbirine girmiş üç mermi görenleri hayrete düşürmektedir.

Peleng-i Derya (Deniz Kaplanı) gambotumuzun topçu eri  E-11 isimli İngiliz denizaltısının periskopunu vurmak suretiyle denizcilik tarihinde ilk kez rastlanan bir başarı sağlamıştır.

Mustafa Kemal Atatürk ‘ün hayatında 19 sayısının önemi bilinmektedir.Çanakkalede’de 19.Tümen komutanı idi.

Fransız zırhlısı Bonvet aldığı yara ile üç dakikada batmıştı.

Çanakkale’de ilk düşman uçağı pilot Yüzbaşı Ali Rıza Bey tarafından düşürülen bir  fransız uçağı idi. 6 Mart’ta İngiliz zırhlısı Agamemnon Barbaros Hayrettin zırhlımız ile yaralanmıştı.Sonradan bu zırhlıda Montros Mütarekesi imzalanacaktır.

Mustafa Kemal’i ölümden kurtaran hatıra saati sonradan Alman general Liman Son Vanders hatıra olarak almıştı.Bu saat sonradan bu generalin Berlin‘deki evinden çalınmıştır.

Arıburnu’nda şimdi Mehmetçik anıtının bulunduğu yerde düşman çekilirken patlatmış olduğu iki lağımdan birincisinde toprak altında gömülü kalanlar,ikinci patlamada yer altından havaya diri olarak fırlamışlardı.

Astsubay Mustafa oğlu Mehmet iki defa yaralanıp,silah da kullanamayacak hale gelince,eliyle taş toplayarak düşmana atmış ve 20 arkadaşıyla  düşmanı püskürtmüştür.Sonradan  nişanla taltif edilmiştir.

Savaş hatırası olarak bugün Çanakkale’deki savaş alanı olan yerler çeşitli isimlerle anılmaktadır.Bunların ilginç olan birkaçı şöyledir.Pilavtepe,Masatepe,Muhriptepe,Küçükkemikli tepe,Muharebe gemisi tepesi,Hain tepe,Cesarettepe,Bombatepe,Aptalyarı tepesi,Çukulatatepe,Damakcılık bayırı tepesi,Tekketepe…

Çanakkale’deki pekçok ilginç olaylardan birisi ise şudur.

Çanakkale Harbi’nin çalkantılı günlerinde Tayyar Paşa,orduda sesi düzgün ne kadar asker varsa hepsinin sabah namazında önce hep birden ezan okuması emrini veriyordu.

Emri alan yüzlerce nefer,hep bir ağızdan ezan’ı okuduktan sonra bir İngiliz gemisinden kağıda sarılı bir taş ile Türk mevzilerine bir mesaj geliyor.Mehmetçikler açıp bakıyorlar ,farsça yazılmış bir not.Şöyle yazıyor: “Bizler Hindistanlı Müslüman askerleriz.İngilizler bize,Almanlara karşı Osmanlı’nın yanında savaşacağımızı söyledi.Biraz önce ezan sesi duyduk,siz kimsiniz..?”

Hemen cevap yazılıyor:

“..Burası Osmanlı Payıtahtının kapısı..Bizlerde Osmanlı askeriyiz.”Mesajı alan Hindistanlı Müslümanlar aynı gün gemide isyan çıkarıp,geri gidiyorlar.

İngiliz,binlerce Hindistanlıyı,”Osmanlı’yı kurtarmaya gidiyoruz.”diyerek aldatıyor ama,bir Osmanlı Paşası’nın feraseti hesaplarını  alt-üst ediyor.  

KAYNAKÇA(Dipnotlar)

1.Alptekin Müderrisoğlu,Sarıkamış Dramı,c.II,s.112 İst.1988

2.Age,s.505-506

3.Y.Hikmet Bayur,Türk Inkılap Tarihi,c.III,Kısım I,s.107 Ank.1953;Nikoloski,Sarıkamış Hareketleri,s.56-58(Çev:Nazmi) Ank.1935

4.Gürsoy Solmaz,Erzurum-Sarıkamış-Kars’ta Ermeni Zulmü,s.32 Van 1995

5.Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi,Çanakkale Cephesi Harekatı,s.211(Genelkurmay Yayını Ank.1993)

6.Aynı Eser,s.XIII

7.Cemil Conk,Çanakkale Conkbayırı Savaşları,s.27

8.İlginç bilgiler yukarıdaki eserlerin çeşitli yerleri ile ayrıca bknz.

İ.Kayabalı.C.Arslanoğlu,Çanakkale Zaferi,Ank.1975;

Ş.Süreyye Aydemir,Enver Paşa,c.III İst.1978 muhtelif yerleri.